BRUKSIZM - terapia toksyną botulinową
Leczenie bruksizmu w zależności od stopnia zaawansowania choroby odbywa się na dwa sposoby.
W pierwszym etapie stosuje się tzw. szyny relaksacyjne, jednak w większości przypadków okazują się one niewystarczające. Wówczas rekomenduje się zabiegi z wykorzystaniem toksyny botulinowej.
Bruksizm, czyli tzw. „zgrzytanie zębami” to przypadłość wymagająca odpowiedniego leczenia jak każda inna choroba. Spowodowany jest nadmierną, mimowolną aktywnością mięśni żwaczy, prowadzącą do mocnego zaciskania zębów i tarcia nimi o siebie. W stomatologii klasyfikowany jest jako parafunkcja. Oznacza to niefizjologiczne ruchy, które wykonywane są nieprawidłowo zarówno w sposób jakościowy, jak i ilościowy. Wciąż powtarzająca się nieprawidłowa aktywność mięśniowa (dotycząca głównie mięśni żwaczy oraz innych mięśni twarzoczaszki) skupia się na przemiennym zaciskaniu i zgrzytaniu zębami oraz wykonywaniu innych dodatkowych ruchów żuchwy. Wśród najczęstszych przyczyn występowania tej przypadłości wymienia się:
Bruksizm ma dwie postacie – pierwsza występuje w czasie snu, druga – w czasie tzw. „czuwania”. Bruksizm w czasie czuwania jest zjawiskiem kontrolowanym przez pacjenta, polega na bezdźwięcznym zaciskaniu zębów. Bruksizm w czasie snu jest nieświadomym działaniem, objawia się głównie zgrzytaniem prowadzącym do patologicznego starcia zębów.
Początkowymi objawami bruksizmu są, oprócz zgrzytania zębami, ból w okolicy stawu skroniowo-żuchwowego (okolica ucha), bolesność policzków przy dotyku, ból głowy. W późniejszym stadium choroby dochodzi do starcia zębów, pęknięć szkliwa, maceracji śluzówki policzków. Dochodzi ponadto do stanów zapalnych i zwyrodnieniowych w stawach skroniowo-żuchwowych, które nie spełniają prawidłowo swojej funkcji. Ze strony stawu skroniowo-żuchwowego często występują trzaski, tarcie, przeskakiwanie oraz ograniczenie ruchomości. Często zmiany wywołane bruksizmem są bardzo bolesne i jest to ból promieniujący nie tylko w okolice głowy, ale również obręczy barkowej a nawet kręgosłupa.
Bruksizm oprócz objawów ogólnoustrojowych, takich jak nawet zaburzenia widzenia („mroczki przed oczami”, zaburzenia słuchu oraz równowagi) objawów dotyczących mięśni twarzy i obręczy barkowej, jak i objawów w jamie ustnej, wpływa na wygląd i estetykę twarzy. Pacjenci z bruksizmem mają charakterystyczne rysy twarzy – ma ona kształt zbliżony do kwadratu lub prostokąta w wyniku nadmiernego obciążenia funkcjonalnego mięśni żwaczy i związanego z tym przerostu, szczególnie w okolicy dolnych przyczepów mięśnia żwacza.
Leczenie bruksizmu toksyną botulinową ma na celu ochronę zębów przed ścieraniem, osłabienie nadmiernej aktywności mięśni żwaczy oraz naukę kontrolowania stresu i odruchu zaciskania zębów. Czasami włącza się farmakoterapię. Jednym z etapów terapii jest nałożenie tzw. szyn relaksacyjnych – przezroczystych nakładek na zęby nakładanych na noc, które uniemożliwiają ich ścieranie. Dodatkowo utrzymują one w prawidłowej pozycji staw skroniowo-żuchwowy, co zmniejsza odczucia bólowe. Nakładki nie osłabiają natomiast siły mięśni. W tym celu stosuje się terapię toksyną botulinową, która z roku na rok staje się coraz popularniejsza ze względu na rezultaty, jakie można osiągnąć. Podstawowym efektem jej działania jest czasowe blokowanie przepływu impulsu nerwowego do miejsca docelowego, jakim jest mięsień żwacza. Skutkuje to zmniejszeniem napięcia mięśnia, a w efekcie jego rozluźnieniem.
Do ostrzykiwania zbytnio napiętych mięśni twarzoczaszki wykorzystuje się toksynę botulinową typu A. Cała procedura powinna być wykonywana przez doświadczonego lekarza, który wyznacza bezpieczne pole zabiegowe przy pomocy specjalnie określonych punktów, z pominięciem ważnych elementów anatomicznych. Toksynę botulinową podaje się w iniekcji w ilości zależnej od napięcia mięśnia. Ostrzykiwanie botoksem jest mało inwazyjnym zabiegiem i nie wymaga znieczulenia. Proces jest praktycznie bezbolesny, możliwe jest jednak odczuwanie lekkiego dyskomfortu związanego z samą iniekcją. Ewentualne zaczerwienienie w miejscu iniekcji ustępuje po upływie około godziny po zabiegu.
Przeciwwskazania:
-
ciąża,
-
okres laktacji,
-
przyjmowanie antybiotyków,
-
aktywna infekcja skórna w miejscu zabiegu,
-
leki immunosupresyjne,
-
zaburzenia mięśniowo-nerwowe.
Po zabiegu zaleca się unikanie innych czynności medycznych np. z wykorzystaniem fal radiowych, głębokiej podczerwieni, a także zabiegów laserowych. Korzystanie z sauny oraz solarium również nie jest wskazane, ponieważ osłabia to i znacząco skraca czas działania toksyny botulinowej.
Efekty leczenia bruksizmu toksyną botulinową można zauważyć już po około tygodniu. Obniżenie aktywności mięśni trwa od 4 do 6 miesięcy. Dodatkową korzyścią leczenia jest zauważalna zmiana konturu twarzy. Rozrośnięty mięsień zmniejsza swoją masę, dzięki czemu kwadratowa twarz pacjenta staje się coraz bardziej owalna. Mimo tego, że na rezultaty trzeba chwilę zaczekać, to zazwyczaj są one niezwykle satysfakcjonujące. Zbyt napięte mięśnie obkurczają się stopniowo, powodując ustąpienie nieprzyjemnych objawów choroby. Dodatkowym atutem zabiegu jest wysmuklenie twarzy. Po upływie pewnego czasu zanika charakterystyczne zgrzytanie zębami.
Cena zabiegu:
zależy od ilości podanej toksyny 600 - 1500zł
